TROCHĘ WIĘCEJ O ZMARTWIENIACH - ZROZUM JAK TO DZIAŁA 

Tutaj (KLIK) napisałam, co robić jak się martwisz. Artykuł pierwotnie wyszedł mi strasznie długi ;) Postanowiłam zatem cześć z jego treści przenieść tutaj. 

Jak wygląda zmartwienie?

Słownik

• Strach - reakcja organizmu na to, co się faktycznie dzieje lub faktycznie ma zadziać 

• Lęk - strach o to, co negatywnego może się zdarzyć

• Zamartwianie się - życie w lęku o to, co negatywnego może się zdarzyć  

Zajmujemy się lękiem i zamartwianiem się. Czyli tak. Siedzisz sobie. I w Twojej głowie pojawia się myśl: A jeśli ...? A jak ...? Czasem ta myśl wpada nam do głowy zupełnie sama. Ot, znikąd. A czasem to my ją tam siejemy.

I ta myśl - taka niewinna wydawałoby się - jeśli poświęcamy jej naszą uwagę, to rośnie i rozwija się w różnych dziwnych kierunkach. Zaczyna nabierać karykaturalny kształt. Robi się coraz bardziej mroczna. Wije się tu i tam.   

Za tym "A jeśli ...? " idzie emocja: strach, lęk, może nawet przerażenie. No! Nie dziwne - bo ten pokraczny krzaczor, co nam go nasz własny mózg namalował jest naprawdę przerażający. I nasze emocje dotrzymują nam kroku. Widzą krzaczor? No to dalej jazda - reagują.  

A dalej na emocje reaguje z kolei ciało. Bo ciało myśli tak: Uuu... Głowa czuję strach. Ja ciało muszę reagować. Coś chyba jest na rzeczy? Będę walczyć. Będę uciekać.  I jego odpowiedź: ból brzucha albo przyśpieszone bicie serca. Albo drżenie. Może zimne poty. 

Myśl ↔ Emocja ↔ Ciało

Przejście pierwszy raz tą drogą toruje malutką ścieżkę w gąszczu myśli. I już trochę łatwiej na nią niestety trafić następnym razem. A im więcej razy na nią wchodzimy, tym lepiej ją udeptujemy, i jeszcze łatwiej w nią wleźć. 

A jak? A jeśli?
I tak wpadamy w jakąś dziwną rekurencję. Z której ciężko wyjść. W zamartwianie się. Czyli, żeby ująć to dosadnie, wymyślanie sobie problemów.

Nie planuj na A co, jeśli   

Jak się kiedyś martwiłam to dostawiałam od ludzi, z książek, artykułów różne porady. M.in. poradę: przeanalizuj zmartwienie i ustal plan działania. 

Przetestowałam ją, tak samo jak próbę "wytłumaczenia" sobie, że dany lęk jest nieracjonalny. I wniosek jest ten sam - ta metoda jako kolejna mająca pracować z głową na poziomie logiki nie działa przy zmartwieniach. 

Choć przyznaję - na początku porada o tym, żeby przeanalizować zmartwienie i ustalić plan działania w odróżnieniu od innych mi się szczerze podobała. Będzie działać! - myślałam.  Byłam pewna, że będzie. No bo tak - skoro mam (potencjalny) problem to faktycznie - muszę go przeanalizować, zaplanować plan działania i go rozwiązać (co z tego, że wszystko zadzieje się "w powietrzu", czyli w mojej głowie). 

A tu okazuje się, że w przypadku zmartwień to trochę jak przez przypadek wsiąść do złego pociągu i uparcie, ciągle w nim jechać. Zapuszczając się w coraz to bardziej odległe zakątki. Zamiast wysiąść. 

Wyszło czarno na białym, że nadmierna analiza zmartwienia prowadzi do tzw. ruminowania. Czyli "przeżuwania" non stop tej samej myśli. Aż do znudzenia. To zasiewa jeszcze większy niepokój, bo nie dość, że "przylepia" negatywną myśl do mózgu to jeszcze pokazuje teoretyczny, ale ogromny horyzont katastrof, jakie mogą mieć miejsce. A to z kolei coraz bardziej niepokoi. O ruminacji jak chcesz poczytasz więcej na necie.

I jak próbowałam rozpisać taki megaplan na nieistniejące zdarzenie - a przecież zmartwienie to zdarzenie, które a. nie dość, że nie zaistniało, to b. jeszcze przykuło Twoją uwagę, wbrew temu, że jest albo trochę z kosmosu, albo mało prawdopodobne i albo nie masz na nie wpływu - to tak się zaplątałam tych planach, że przepadłam w gąszczu własnej głowy. Żeby z niej w końcu wyjść i wrócić do normalnej rzeczywistości to musiałam spacerować codziennie po 2-3 godziny oraz ćwiczyć jogę wyjątkowo długo. I to wszystko powtarzać przez wiele dni, żeby w końcu odzyskać logiczne myślenie 😀. Gdyby nie fakt, że się dzięki temu czegoś nauczyłam, to bym powiedziała - no bez sensu :)). 

Zatem jak się zamartwiasz to z moich prywatnych testów wynika :), że nadmierna analiza i robienie różnorakich planów na różnorakie scenariusze nie będzie wyjściem. Wszystko musi mieć swój umiar. 

Nie analizuj! Zostaw. 

Ruch, śmiech, ciekawe zajęcie, zmiana myśli na pozytywną. To jest klucz do tego, żeby powiedzieć zmartwieniom "stop! wypad!".  A jeśli plan działania to prosty, taki, który da się zamknąć w jednym, dwóch zdaniach.  

Nauka za wykorzystaniem ruchu i śmiech w walce ze zmartwieniami 

Porady z artykułu Kolejne wymyślone A co jeśli ...?  Stop! - Idź się poruszać i pośmiać to nie są to czary mary. To znaczy trochę są, bo mowa o naszym ciele, które ciągle jest zagadką, ale mniej więcej wiemy już, jak to działa z punktu widzenia organizmu człowieka. 

Powiązanie w ciele: Myśl ↔ Emocja ↔ Ciało działa w obu kierunkach:

Ma ładunek albo pozytywny :

• Pozytywna Myśl 

• Pozytywna Emocja 

• Zrelaksowane Ciało

albo negatywny:

• Negatywna Myśl

• Negatywna Emocja

• Spięte Ciało

Jest to związane z naszym układem nerwowym współczulnym i przywspółczulnym. 

Działa to tak:

1. Pojawia się zagrożenie lub myśl negatywna (dla naszego mózgu nie ma znaczenia, czy zagrożenie jest realne czy to tylko nasza negatywna myśl)

2. Ciało migdałowate mówi: o zagrożenie, uruchamiam układ współczulny

3. Układ współczulny mówi: rozumiem sygnał. Wchodzę w stan walcz lub uciekaj. Wydzielam kortyzol i adrenalinę. Przyśpieszam oddech, podnoszę ciśnienie. Naprężam mięśnie.  

Gdy zagrożenie mija:

1.  Układ współczulny: wyłączam się, sterowanie przekazuję do układu przywspółczulnego (relaks i trawienie)

Tylko jest pewien szkopuł. Przy zamartwianiu się zagrożenie "nie mija". Bo ciągle ładujemy sobie do głowy negatywne myśli. I ciągle jesteśmy w stanie walcz lub uciekaj. Żeby to przerwać musimy się dostać do układu przywspółczulnego trochę sterując nim ręcznie. 

Stąd praca ciałem: 

• Oddech przeponą pobudza nerw błędny. On wydziela acetylocholinę a ta uruchamia układ przywspółczulny (relaks i trawienie)

• Wydłużony wydech spowalnia serce

• Mruczenie piosenki, modlitwy, mantry "om" wzmacnia ten efekt poprzez dodatkową stymulację nerwu błędnego   

• Ruch oczyszcza krew z kortyzolu, czyli hormonu stresu. Bez ruchu będzie tak, jakbyśmy ciągle mieli w sobie toksynę. Oczywiście, że organizm sam sobie poradzi, ale zrobi to wolniej, jeśli siądziemy przed tv niż jakbyśmy się poruszali. 

• Ruch podnosi poziom serotoniny, hormonu szczęścia stabilizujący nastrój (jestem spokojna)

• Śmiech podnosi poziom endorfin, hormonu szczęścia, który łagodzi ból i poprawiają nastrój (czuję przypływ radości)  

• Przebywanie z innymi podnosi poziom oksytocyny, też hormonu szczęścia, dokładniej hormonu miłości, zaufania i przywiązania (jestem kochana)

• Zajęcie się zadaniem i jego wykonanie podnosi poziom dopaminy, kolejnego poziomu szczęscia, dokładniej: hormonu nagrody (jupi! udało się!)

Praca emocjami:

• Pozytywne emocje podczas zajęcia, które Cię wciąga i cieszy wyciszają układ walcz lub uciekaj,  pozwalają uruchamiać układ relaks i trawienie

Praca myślami:

• Zauważanie pozytywów w życiu przywraca racjonalne myślenie i pracę kory mózgowej, uczy mózg nowych nawyków i karmi go pozytywnymi obrazami 

• Zauważanie własnych sukcesów buduje samoocenę 

W ten sposób świadomie uruchamiamy nasz układ przywspółczulny odpowiedzialny za relaks. I uczymy nasz mózg nowego podejścia.