GDY CHCESZ SIĘ CZEGOŚ NAUCZYĆ - KOTWICZ TEMAT, UŻYWAJ GO I UCZ INNYCH 

Minutka - obiecuję - teorii. Nie byle jakiej, a w oparciu o neurodydaktykę, czyli naukę o mózgu. 

Jeśli chcemy się czegoś naprawdę nauczyć, potrzebujemy wiedzieć, że nasz mózg: 

• lubi rzeczy nowe, rzeczy ciekawe, rzeczy zaskakujące, rzeczy przydatne. Wtedy szybciej łapie i dłużej pamięta

• lubi mieć czas wolny, żeby przetworzyć i uporządkować dane, które mu załadowałaś. Wtedy przekłada sobie dane z szufladki pamięci krótkotrwałej do szafy pamięci długotrwałej. 

• lubi uczyć się wszystkimi zmysłami: poprzez oczy - kolorami, rysunkami, poprzez uszy - dźwiękami, poprzez ręce - dotykiem, poprzez nos - zapachem, poprzez język - smakiem.  Nasyca się tymi doznaniami. 

• i lubi sobie pogłówkować, ale i poprzemądrząć się. Stąd uwielbia pytania. I uwielbia tłumaczyć innym, co i jak (w sumie trochę jak ten artykuł: mój mózg się właśnie cieszy, bo się może poprzemądrzać :D). 

• lubi świeże powietrze i ruch. Łatwiej mu wtedy się myśli. 

• lubi łączyć fakty. Wiązać je ze sobą, jak pajęczynę. Bo tworzy wtedy tzw. ścieżki neuronowe, takie mini autostrady w mózgu. 

Dla mózgu to nie jest fajne takie siedzenie w ławce i czytanie. Nie, nie. Dlatego powiem Ci, co zrobić, żeby się naprawdę czegoś nauczyć.   

               Jak się uczyć dzięki głębokiemu przetwarzaniu? 

Ucz się na pamięć tylko jak musisz. Choć nauka to zawsze trochę pamięciówka. O tym, jak się nauczyć na pamięć opisałam tutaj: Gdy musisz się nauczyć na pamięć - rysuj i rób sobie przerwy. Ale ważne jest dla efektywnej nauki, jeśli głęboko zrozumiesz dany temat i go zahaczysz w głowie o coś, co już znasz.  

      1. Zapoznaj się z materiałem

Naszym pierwszym przystankiem jest zapoznanie się z grubsza z tekstem:

• Przeczytaj materiał i od razu rób sobie notatki. Ale uwaga! Nie przepisuj tekstu. Po prostu wypisz najważniejsze elementy wybranej przez Ciebie postaci 

• list 

• mapy myśli (link zewnętrzny) 

• notatek metodą Cornella (link zewnętrzny) 

• lub Twoim własnym sposobem. 

Możesz też swoje myśli czy skojarzenia narysować, zaśpiewać. Wyklaskać. Dozwolone wszystko, co Ci pomoże zapamiętać i skojarzyć - ten pierwszy raz.

Jeśli artykuł, który czytasz jest krótki to notatki teoretycznie możesz pominąć, ale miej na uwadze, że notatki pozwalają Ci głęboko przetwarzać informacje (więc może wypisz choć 3 słowa kluczowe?).

               Hint:  Jak uczysz się angielskiego (lub innego języka) to ucz się całym zdaniem. Nie słówko za słówkiem. Bo jak uczysz się słówkami, to one wpadają do mózgu jak kamyki do wody: bez powiązania, bez kotwicy, bez odniesienia. I znikają gdzieś w jej odmętach. A kiedy się uczysz całym zdaniem to wgrywasz sobie do mózgu całość: kontekst, znaczenie, faktyczne użycie, które możesz wykorzystać w przyszłości.

ps. Nie siedź na tym przystanku za długo. Jeśli zauważysz, że non stop czytasz to samo, to już stop, przestań :*. Zbierz w sobie odwagę i idź dalej, do kolejnego kroku.  

⏸️ Przerwa minimum 10 minut

      2. Używanie wiedzy

Teraz - i to jest kluczowe szczególnie dla wiedzy praktycznej, tej którą pozyskujesz, by móc ją wykorzystywać w realu, jak np. nauka języka - spróbuj użyć nowo zdobytą wiedzę w praktyce. Mózg lubi używać to, co wie. 

Nie zawsze to będzie możliwe, wiem, wiem. Ale możesz sobie to wyobrazić:

• udajesz, że z kimś rozmawiasz w obcym języku (np. pytaj się siebie "jak powiedzieć poproszę kawę po angielsku", np. na spacerze), albo 

• udajesz, że wykorzystujesz wiedzę o lesie, bo się niby zgubiłaś, albo 

• potrzebujesz pilnie zrobić jakiś roztwór chemiczny, bo jesteście z ekipą w kosmosie i akurat jest wszystkim potrzebny roztwór jakiegoś kwasu :) 

Jeśli widzisz podczas przywoływania materiału, że masz braki (a pewnie tak będzie) wróć do tekstu na chwilę. Będziesz popełniać błędy, ale to jest naturalny etap uczenia się. Nie bój się błędów. Ucz się z nich.

               Hint:  Jak uczysz się angielskiego (lub innego języka) to posłuchaj, jak dane zdanie (melodia, akcent) wymawia native, czy to na filmiku czy np. w Google Translator, czy AI. I naśladuj go, na głos, do skutku, aż poczujesz, że mówisz jak on (to się nazywa shadowing, od shadow - cienia). Generalnie naśladowanie jest bardzo efektywną metodą nauki rzeczy praktycznych.

⏸️ Zrób sobie przerwę, najlepiej na świeżym powietrzu i wróć do tekstu za minimum godzinę. Albo jeszcze lepiej - wróć do tekstu następnego dnia, po tym jak się wyśpisz. 

      3. Kotwiczenie wiedzy

Powtórzyłaś sobie materiał i spróbowałaś zasymulować jej wykorzystanie w praktyce.   

Teraz dodatkowo spróbuj przypomnieć sobie temat pokrewny temu, którego się uczysz. Daj sobie czas na takie trochę rozmyślania, skojarzenia. 

W ten sposób poukładasz sobie nową wiedzę w głowie obok starej. Zahaczysz ją o tą, którą już masz w głowie. Ułożysz ją w jakimś kontekście, w odniesieniu do czegoś, co już nasz. Pogrupujesz ją. 

Tak jak się grupuje i układa skarpety: one są w komodzie, w pierwszej szufladzie, obok majtek :D, o! i teraz łatwiej Ci je będzie znaleźć :). W ten sposób mózg sobie dowiąże nowe informacje do istniejącej siatki. 

Przykłady? 

• Uczysz się o II Wojnie Światowej? Umieść ją na osi czasu w odniesieniu do I Wojny Światowej. Dużo to było czasu między jedną drugą? Albo pomyśl, jakie były wtedy najważniejsze wydarzenia z obszaru literatury lub malarstwa, lub odkryć.  

• Uczysz się o Present Contunuous? Przypomnij sobie Present Simple i zastanów się, kiedy używa się ten czas, a kiedy ten drugi. Będziesz miała szerszy obraz sytuacji. Nie tylko taki jednostkowy, zawężony.  

Jeśli masz czas to doładuj informacje dotyczące tematu z różnych źródeł :) Np. dodaj sobie parę fajnych przeżyć związanych z tematem, którego się uczysz: 

• • • • historia - iść w sobotę do muzeum czy znaleźć wystawę czegoś na necie

      • biologia - obejrzeć film związany z tematem (np. o ciele jest kultowa bajka francuska "Było sobie życie") 

      • informatyka - zobaczyć, jak ktoś napisał dany algorytm na youtube 

      • angielski - wyszukując dany zwrot po angielsku na youtube i obejrzeć film bez lektora

      • dla wszystkich obszarów - poszukać ciekawostek, które zapadną Ci w głowę  

W ten sposób podotykasz temat w wielu miejscach i mózg zacznie robić sobie coś na kształt sporej siatki 😊.   

      4. Naucz innych

Człowiek najlepiej gruntuje swoją wiedzę, kiedy uczy innych. 

Streść tekst sobie w głowie a jeszcze lepiej na głos tak, jakbyś zaraz miał komuś przedstawić to, czego się nauczyłaś. I potem naucz innych tego, co umiesz. Podczas tłumaczenia komuś nowej rzeczy spotkasz się z pytaniami. Te pomogą Ci wyłapać braki w Twojej wiedzy, które wystarczy załatać, żeby temat był dla Ciebie coraz bardziej znajomy.

Jest to tzw. Technika Nauczyciela. Jej specyficznym rodzajem jest Technika Feynmana. 

Zainteresuj się tematem, pobaw się nim. Jeśli masz z czymś problem to nie bój się porozmawiać z innymi - w ten sposób dasz komuś szansę na uporządkowanie jego wiedzy.  A sama gruntujesz i pogłębiasz swoją. 

Oliwka często opowiada mi to, czego się nauczyła.  To jest super sposób gruntowanie wiedzy. I polecamy :)